Pracodawcy, którzy myślą o pomiarze temperatury ciała na terenie zakładu pracy, w celu walki z COVID-19 powinni pamiętać, iż w myśl tzw. spec ustawy z 2 marca br. jedynie GIS posiada stosowne uprawnienia, aby nakazać pracodawcy zastosowanie dodatkowych rozwiązań zabezpieczających – w tym pomiarów temperatury ciała u pracowników czy gości wizytujących zakład pracy. Należy pamiętać, że PUODO konsekwentnie odsyła pracodawców do GIS, który jako jedyny może nałożyć na pracodawcę konieczności zastosowania dodatkowego rozwiązania zabezpieczającego, jakim jest np. mierzenie temperatury ciała pracowników czy gości wizytujących zakład pracy w oparciu o art. 17 specustawy.

Pomiar temperatury przez pracodawcę będzie wówczas dopuszczalny, ale nie jako realizacja własnych działań dotyczących zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy (art. 207 Kodeksu pracy), tylko wykonanie decyzji właściwego organu, w tym przypadku Głównego Inspektora Sanitarnego.

Co zrobić w przypadku, gdy GIS wyznaczy nam obowiązek pomiaru temperatury ciała pracowników i osób odwiedzających lub wdrożenie kwestionariusza potwierdzającego brak objawów chorobowych?

Oczywiście rynek nie lubi pustki i natychmiast pojawiło się wiele firm oferujących urządzenia, a nawet całe systemy do pomiaru temperatury ciała. Należy jednak pamiętać, iż decydując się taki krok, jak pomiar temperatury ciała czy stosowanie formularzy określających stan zdrowia będziemy przetwarzać dane osobowe szczególnych kategorii (dane osobowe dotyczące stanu zdrowia). Sama realizacja pomiaru temperatury ciała zarówno pracowników, jak i gości wchodzących na teren zakładu wydaje się stosunkowo prosta do wprowadzenia. Należy jednak pamiętać, iż wykorzystując systemy, które będą przetwarzały dane osobowe w sposób całkowicie lub częściowo zautomatyzowany musimy zapewnić środki bezpieczeństwa biorąc pod uwagę prawa osób wynikające z RODO. Korzystając z bramek lub kamer termowizyjnych do pomiaru temperatury pracowników, system nie powinien automatycznie zapisywać wyników dokonanych pomiarów w bazie, a jedynie alarmować o przekroczeniu zadanych wartości. Zapis pomiarów nie powinien być również dokonywany formie papierowej w celu zamieszczenia w raportach o przeprowadzonym badaniu. Wówczas taka forma przetwarzania nie będzie rodzić na gruncie RODO dodatkowych ryzyk związanych z przetwarzaniem w systemie informatycznym. Warto jednak zastanowić się, które rozwiązania zastosować do pomiaru temperatury. Jak wspomnieliśmy wraz z zaleceniami GIS pojawiły się oferty systemów i urządzeń do pomiaru temperatur i pozornie wprowadzenie systemu do pomiaru temperatury jest proste jednak wczytując się w zalecenia pochodzące z różnych źródeł rodzą się ogromne wątpliwości. Po pierwsze zastosowanie praktyczne systemów do pomiaru i wykrywania podwyższonej temperatury ciała w wielu przypadkach działa na zasadzie rejestrowania w czasie rzeczywistym temperatury osób znajdujących się w polu detekcji i w momencie wykrycia poziomu temperatury przekraczającego określoną wartość np. 37.0℃, wyświetla komunikaty na ekranie, uruchamia alarm dźwiękowy lub świetlny. Dzięki czemu pracodawca lub jego służby mogą zareagować izolując osoby wskazane przez system w celu zapobiegnięcia np.: przeprowadzeniu dalszych badań lub zabronienia wejścia na teren firmy. Dostawcy systemów wskazują, iż wpływ na pomiar ma ustawienie urządzeń czyli np.: nie jest zalecane, aby urządzenie było skierowane na wejście gdyż przepływ powietrza z zewnątrz może mieć zaburzać pomiary. Pomiar nie powinien być dokonywany osobom bezpośrednio po wejściu do pomieszczenia tylko po odczekaniu kilku minut w danej temperaturze. Należy zwrócić uwagę, iż nie opublikowano dotychczas wiążących wytycznych w zakresie wymagań technicznych urządzeń, które mają być stosowane do pomiarów temperatury. GIS na swoich stronach wspomina jedynie o bezdotykowych termometrach przy czym nie znajdziemy informacji czy możliwe byłoby zastosowanie kamer termowizyjnych. Dotychczas nie udało się również znaleźć informacji, jakimi parametrami powinno się cechować urządzenie, aby mogło zostać wykorzystane do mierzenia temperatury. Wczytując się w karty katalogowe można zauważyć, iż urządzenia różnią się poziomem czułości i precyzji dokonywanych pomiarów, a wykorzystywanie urządzeń niepodlegających jednolitym wytycznym może prowadzić do niewłaściwych pomiarów, a w konsekwencji do błędnej oceny stanu pracownika i np.: nie wykrycia zagrożenia.

Dodatkowo czytając zalecenia, które na krótką chwilę pojawiły się na stronach GIS, otrzymamy informację, iż mierzenie temperatury miało odbywać się, w miarę możliwości, poza budynkiem zakładowym, a pracownicy stojąc w kolejce mieli zachować przynamniej 1,5-metrowy odstęp. W przypadku stwierdzenia podwyższonej temperatury (powyżej 38,0℃) lub wyraźnych oznak choroby jak uporczywy kaszel, złe samopoczucie, trudności w oddychaniu, dana osoba nie mogła zostać wpuszczona na teren zakładu. A np. czytając poradnik dla pracownika wydany przez NSZZ Solidarność Podbeskidzie: „…należy bezwzględnie zapewnić poufne prowadzenie badań temperatury ciała – pracownicy powinni wchodzić na nie indywidualnie i powinna wykonywać je jedna osoba. W przypadku podwyższonej temperatury pracownik powinien móc opuścić zakład pracy tak, by inni pracownicy nie widzieli związku z badaniem temperatury.”

Wprowadzenie pomiaru temperatury wymaga określonych działań ze strony pracodawcy w szczególności opracowanie ogólnych procedur przeciwdziałania skutkom pandemii określających sposób kontaktu z właściwą stacją sanitarno-epidemiologiczną, zapewnienie skutecznych środków ochrony indywidualnej dla osób, które mogły mieć kontakt z pracownikiem lub gościem, u którego stwierdzona została podwyższona temperatura, opracowanie szczegółowych scenariuszy postępowania na wypadek wykrycia gorączki u pracowników lub gości, tak by postępowanie pracodawcy było prawidłowe, nie tylko z punktu widzenia zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ale także we właściwy sposób zabezpieczało zasady ochrony danych osobowych unikając posądzenia o dyskryminację. Powyższe trudno będzie wprowadzić bez spójnych wytycznych określających dopuszczalne formy mierzenia temperatury (termometry bezdotykowe, kamery termowizyjne), w tym wymagania, jakim powinny odpowiadać urządzenia wykorzystywane do pomiarów. Nie wiadomo również, czy niezbędne jest powtarzanie pomiarów w razie stwierdzenia podwyższonej temperatury, w jakiej formie rejestrować zapisy pomiarów i czy w ogóle można rejestrować, przekroczenie jakiego poziomu temperatury uprawnia do niedopuszczenia do pracy lub nie wpuszczenia na teren zakładu w przypadku gości i czy w ogóle dopuszczalne jest mierzenie temperatury osobom nie będącym pracownikami, a przebywającym lub wchodzącym na teren zakładu.

Autor:

Piotr Maziakowski